η τέχνη του Αργαλειού

  Ο πολιτιστικός σύλλογος Μονής Μαλεβυζίου  και η περιφερειακή ενότητα Ηρακλείου θα οργανώσουν    εκδήλωση με θέμα  << η τέχνης του αργαλειού>>  ,το  Σάββατο 3 Αυγούστου 2013  και ώρα  7μ.μ. στη Μονή Μαλεβυζίου

  Στόχος της  εκδήλωσης είναι η διατήρηση των γνώσεων και της παράδοσης της υφαντικής και η εκμάθηση  της υφαντικής τέχνης. Στην εκδήλωση θα πραγματοποιηθούν όλα τα στάδια επεξεργασίας του μαλλιού και βαμβακιού , διαδικασία εγκατάστασης αργαλειού , ύφανση και έκθεση υφαντών από γυναίκες του χωριού μας.
H εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στην αίθουσα του δημοτικού σχολείου με ελεύθερη είσοδο για το κοινό και είναι υπό την αιγίδα του Δήμου Μαλεβιζίου (ΔΟΠΠΑΜ).

  Στην Οδύσσεια η  Πηνελόπη, για να καθυστερήσει τους επίδοξους μνηστήρες, οι οποίοι καραδοκούσαν να αναλάβουν το βασίλειο της Ιθάκης, ύφαινε όλη μέρα στον αργαλειό, ενώ όλη τη νύχτα ξήλωνε όσα είχε υφάνει.

  Στον αργαλειό ύφαιναν  σεντόνια, ύφασμα για πουκάμισα και γυναικεία φουστάνια, λιόπανα, κουρελούδες,χαλάκια, βούργιες .  Έφτιαχναν υφαντά με σχέδια πουλιών, ζώων, δέντρων και άλλες παραστάσεις.

 Μέχρι πριν από λίγα χρόνια δεν υπήρχε σπίτι στα χωριά που να μην είχε το ξύλινο αργαλειό του.

Σήμερα ο αργαλειός είναι παραμελημένος και σπάνια χρησιμοποιείται. Ο αργαλειός είναι σύνθετο εργαλείο, που αποτελείται από τον σκελετό που στήνεται και έχει τα εξής κομμάτια:

α) Δύο (2) αντιά: χοντρά κυλινδρικά ξύλα, που καταλήγουν σε τετράπλευρη κεφαλή. Το ένα βρίσκεται μπροστά στο στήθος της υφάντρας και το άλλο ακριβώς απέναντί της. Στο δεύτερο είναι περασμένο το στημόνι (κόκκινο ή λευκό βαμβακερό νήμα που τοποθετείτο κατά μήκος του αργαλειού τεντωμένο, πάνω στο οποίο γινόταν η ύφανση).

β) Απλώστρα: Ξύλινη ράβδος που περνάει από τις τρύπες του «αντιού» και το κρατάει σταθερό.

γ) Χτένι από μιτάρια: Πάνινες χοντρές κλωστές μέσα από τις οποίες περνάει το στημόνι.

δ) Ξυλόχτενο: Σκελετός ξύλινος ειδικής κατασκευής, μέσα στο οποίο τοποθετείται το χτένι που η υφάντρα πιέζει για να «στρώσει» το υφαντό κάθε φορά που περνάει η σαΐτα (ξύλο ελλειψοειδές που ήταν σκαμμένο εσωτερικά και κατά μήκος συγκρατούσε μια βέργα. Στη βέργα τύλιγαν το βαμβακερό νήμα που με το πέταγμα περνούσε μέσα στο στημόνι).

ε) Ποδαρικά: Είναι ξύλα που πατούν τα πόδια και δουλεύει ο αργαλειός και ανοίγουν τα στημόνια για να περνούν οι σαΐτες.

στ) Μπροστίδα: Δύο μεταλλικές πλάκες με τρύπα στη μέση και δοντάκια στις άκρες να κρατούν τις ούγες και να είναι τεντωμένο το ύφασμα (βιλάρι).

ζ) Καλαμιά: Κάνουν το «σταύρωμα» του νήματος.

η) Μαγκουρίτσες: Ξύλα που καταλήγουν σε διχάλα στερεωμένη σε ορισμένο ύψος πάνω από το οποίο κρατούν τα «μιτάρια».

θ) Χτένι: Μέσα από αυτό περνούν οι κλωστές του στημονιού.